الأسماء في صفحات التنقل
Xınagülü (lat. Impatiens)[1] və ya Solmaz gülü — xınagülü (balsaminaceae) fəsiləsinə aid bitki cinsi.[2] Birillik otdur. Yarpaqları növbəli düzülür. Çiçəkyanlığı ikiqat, kasacığı mahmızvari ləçəkdir. Meyvəsi şirəli qutucuqdur; toxunduqda partlayır və toxumlar kənara səpələnir. Tropik Asiya, Afrika, Avropa və Amerikada 400-dək (başqa məlumata görə 700-dək), keçmiş SSRİ-də 8, o cümlədən Azərbaycanda 2 növü var. Dekorativ bitkidir. Yarpaq və çiçəyi jun boyamaqda (qırmızı və sarı) işlədilir. Xalq təbabətində istifadə olunur.[3]
Xınagülü (lat. Impatiens) və ya Solmaz gülü — xınagülü (balsaminaceae) fəsiləsinə aid bitki cinsi. Birillik otdur. Yarpaqları növbəli düzülür. Çiçəkyanlığı ikiqat, kasacığı mahmızvari ləçəkdir. Meyvəsi şirəli qutucuqdur; toxunduqda partlayır və toxumlar kənara səpələnir. Tropik Asiya, Afrika, Avropa və Amerikada 400-dək (başqa məlumata görə 700-dək), keçmiş SSRİ-də 8, o cümlədən Azərbaycanda 2 növü var. Dekorativ bitkidir. Yarpaq və çiçəyi jun boyamaqda (qırmızı və sarı) işlədilir. Xalq təbabətində istifadə olunur.
Impatiens o Balsàmina és un gènere de plantes amb flor.
El gènere compta amb unes 850 a 1.000 espècies dins la família de les Balsaminaceae.
La distribució geogrèfica d'aquestes espècies és a l'hemisferi nord i els tròpics però no es troben a Amèrica del Sud.
Són plantes anuals o perenes molt floribundes. Són molt usades en jardineria i horticultura ornamental. Certes espècies, introduïdes a Europa com a planta ornamental, com ara la Impatiens glandulifera, s'han naturalitzat i es comporten com a espècie invasora.[1]
Impatiens o Balsàmina és un gènere de plantes amb flor.
El gènere compta amb unes 850 a 1.000 espècies dins la família de les Balsaminaceae.
La distribució geogrèfica d'aquestes espècies és a l'hemisferi nord i els tròpics però no es troben a Amèrica del Sud.
Són plantes anuals o perenes molt floribundes. Són molt usades en jardineria i horticultura ornamental. Certes espècies, introduïdes a Europa com a planta ornamental, com ara la Impatiens glandulifera, s'han naturalitzat i es comporten com a espècie invasora.
Algunes espècies Impatiens arguta Impatiens auricoma Impatiens balfourii Impatiens balsamina - Impatiens bicornuta Impatiens campanulata Impatiens capensis - Impatiens chinensis Impatiens cristata Impatiens edgeworthii Impatiens flaccida Impatiens glandulifera - Impatiens gordonii Impatiens grandis Impatiens hawkeri Impatiens javensis Impatiens jerdoniae Impatiens kilimanjari - Impatiens malabarica Impatiens marianae Impatiens mirabilis Impatiens namchabarwensis - Impatiens niamniamensis - Impatiens noli-tangere - Impatiens oppositifolia Impatiens pallida - Impatiens parviflora - Impatiens platypetala Impatiens pseudoviola Impatiens repens Impatiens rosulata Impatiens scabrida Impatiens sulcata Impatiens tinctoria Impatiens walleriana -Netýkavka (Impatiens) je velmi rozsáhlý rod tvořený asi 1000 vzhledově podobnými druhy jednoletých i vytrvalých rostlin.[1] Původ rodu je situován do tropických a subtropických oblastí Asie a Afriky, odkud se mimo Austrálii a Jižní Ameriku rozšířil po celé zeměkouli. Nejpestřejší „sortiment“ druhů se nachází v tropech.[2]
V přírodě České republiky se vyskytuje šest druhů rodu netýkavka:
Z nich je pouze jediná, netýkavka nedůtklivá, původní druh. Ostatní jsou neofyty a dvě z nich, netýkavka malokvětá a netýkavka žláznatá, jsou invazní druhy šířící se nejen českou krajinou.[3] V evropské přírodě rostou obdobné druhy jako v české a všechny, vyjma netýkavky nedůtklivé, jsou také nepůvodní.[4]
Netýkavky nesnášejí chlad, a proto některé druhy, které rostou ve středoevropských podmínkách jako jednoletky, jsou v tropech trvalky. Mají dužnatou a v uzlinách zhrubnutou lodyhu, která je obvykle lysá a má schopnost ze spodních uzlin vypouštět kořínky. Listy jsou jednoduché, nejčastěji řapíkaté, bez palistů, vyrůstají střídavě nebo řidčeji v přeslenech a odspodu lodyhy obvykle brzy opadávají. Jejich čepele mají kopinatý tvar a pilovitý okraj se zuby, v nichž často bývají ukončeny žilky zpeřené žilnatiny.
V úžlabí listů vyrůstají na stopkách oboupohlavné, souměrné květy jednotlivě nebo vytvářející málo početná květenství, hrozen nebo lichookolík. Protandrický květ, pootočený na stopce o 180°, má tři, řidčeji pět kališních plátků. Největší plátek nacházející se vespod je velmi často zakončen ostruhou usnadňující přístup k nektaru. Korunních plátků je pět, největší horní je vypouklý nebo plochý, postranní jsou někdy volné, jindy jsou srostlé v párech a koruna vypadá jako tříplátečná. V květu je pět jednobratrých, brzy opadavých tyčinek střídající korunní plátky. Nedlouhé nitky s přívěsky jsou srostlé do prstence okolo horního, čtyř nebo pětidílného semeníku nesoucího bliznu na kratičké čnělce nebo přisedlou. Synkarpní gyneceum je tvořeno čtyřmi nebo pěti plodolisty. Prašníky obvykle opadají před uzráním blizen a tyto mohou být opyleny jen pylem z cizího květu doneseným létajícím hmyzem nebo medosavými ptáky.[2][5][6][7]
Plodem je čtyř- nebo pětidílná pukavá tobolka se středním sloupkem a ojediněle i nepukavá bobule. Tobolka se otvírá čtyřmi nebo pěti chlopněmi, které se od středního sloupku odtrhují a rychle svinují, vymršťují tak semena i na několik metrů od rostliny. U zralých tobolek často bývá podnětem k puknutí dotek nebo zatřesení. Semena jsou kulovitá, mají hladké oplodí a nemají endosperm, na větší vzdálenosti je nejčastěji rozšiřují zvířata nebo jsou odplavována vodou. Netýkavky se rozmnožují hlavně semeny, některé druhy jich vyprodukují i několik tisíc. V zahradnických podnicích se mohou množit i lodyžními řízky.[2][5][6]
V rozsáhlém rodu s téměř tisícovkou druhů se nacházejí rostliny jak vědomě pěstované, tak i planě rostoucí a také přímo škodící. Některé druhy, např. netýkavka balzamína, byly do Evropy již před staletími dovezeny a pěstovány jako nenáročné a velmi zdobné zahradní květiny. Květy netýkavek bývají zbarveny červeně, rumělkově, karmínově, růžově, bíle, fialově nebo jsou namodralé. Byly vyšlechtěny i kultivary plnokvěté, s dvoubarevnými květy nebo s květy, které svou barvu postupně mění.
Některé druhy, přestože občas zplaňují a vysemeňují se do volné přírody, nepůsobí v Evropě potíže, ale např. v Tichomoří se díky vhodnému klimatu stávají invazními druhy, např. netýkavka balzamína. V Evropě se naopak asijské druhy, netýkavka malokvětá a netýkavka žláznatá (dovezené původně také jako okrasné květiny), staly velmi nežádoucími invazními rostlinami a obsazují velké plochy s vlhkou, výživnou, občas narušovanou půdou a potlačují tuzemskou flóru. Mnohé druhy obsahují v listech i kořenech alelopatické látky, o kterých se předpokládá, že potlačují klíčivost semen ostatních rostlin.
Netýkavky dále obsahují i látky, které mají protikarcinogenní, protimikrobiální, protiplísňové, protipruritické a protizánětlivé účinky, jsou proto extrakty z některých druhů používány v tradiční medicíně. V Číně se vyrábí extrakt k léčení revmatoidní artritidy a bolesti břicha, v Americe se užívá při bodnutí hmyzem a proti popáleninám a ve Velké Británii se vyrábí z květů mast na nemoci kůže.[5][6][8]
Plnokvětá rostlina
Vícebarevný květ
Semena
Obrázky, zvuky či videa k tématu netýkavka ve Wikimedia Commons
Netýkavka (Impatiens) je velmi rozsáhlý rod tvořený asi 1000 vzhledově podobnými druhy jednoletých i vytrvalých rostlin. Původ rodu je situován do tropických a subtropických oblastí Asie a Afriky, odkud se mimo Austrálii a Jižní Ameriku rozšířil po celé zeměkouli. Nejpestřejší „sortiment“ druhů se nachází v tropech.
V přírodě České republiky se vyskytuje šest druhů rodu netýkavka:
netýkavka Balfourova (Impatiens balfourii Hook. f.) netýkavka balzamína (Impatiens balsamina L.) netýkavka drsná (Impatiens scabrida DC.) netýkavka malokvětá (Impatiens parviflora DC.) netýkavka nedůtklivá (Impatiens noli-tangere L.) netýkavka žláznatá (Impatiens glandulifera Royle)Z nich je pouze jediná, netýkavka nedůtklivá, původní druh. Ostatní jsou neofyty a dvě z nich, netýkavka malokvětá a netýkavka žláznatá, jsou invazní druhy šířící se nejen českou krajinou. V evropské přírodě rostou obdobné druhy jako v české a všechny, vyjma netýkavky nedůtklivé, jsou také nepůvodní.
Slægten Balsamin (Impatiens) er udbredt i Europa, Asien, Afrika og Nordamerika. Det er stauder eller enårige urter med modsatte blade uregelmæssigeblomster og opspringende kapsler. Her omtales kun de arter, som er vildtvoksende i Danmark, eller som dyrkes her.
Vildtvoksende danske arter
Die Springkräuter (Impatiens) sind eine der zwei Gattungen innerhalb der Familie der Balsaminengewächse (Balsaminaceae). Es gibt etwa 1000 Arten in dieser Familie. Hydrocera, die zweite Gattung der Familie, beinhaltet dagegen nur eine Art.
Impatiens-Arten sind meist einjährige oder ausdauernde krautige Pflanzen von 5 cm bis 2,5 Metern Größe. Der Stängel ist meist fleischig bis sukkulent. Einige Arten bilden holzige Stämme[1]. Die Laubblätter sind einfach und meistens gezähnt, gesägt oder gebuchtet. Oft sind extraflorale Nektarien am Blattstiel und am Blattgrund vorhanden, Nebenblätter fehlen hingegen meist oder sind zu Drüsen reduziert.
Die zwittrigen Blüten sind zygomorph. Der Kelch besteht aus fünf, nicht verwachsenen Kelchblättern, von denen zwei bei den meisten Arten extrem stark reduziert sind. Bei den meisten Arten ist ein Kelchblatt zu einem blütenblattartigen Sporn umgewandelt,[2] in dem der Nektar produziert wird. Nur eine Gruppe von madagassischen Arten hat den Sporn komplett reduziert. Die Krone besteht ebenfalls aus fünf Kronblättern, von denen jeweils die beiden seitlichen miteinander verwachsen sind. Es ist nur ein Kreis mit fünf Staubblättern vorhanden. Die Staubblätter sind miteinander verwachsen und bilden eine „Kappe“, die über dem oberständigen Fruchtknoten sitzt. Der Griffel ist kurz oder fehlt und endet in einer bis fünf Narben. Zu Beginn ist die Blüte in der männlichen Phase, also protandrisch, nach einem bis mehreren Tagen fallen die verwachsenen Staubblätter ab und die weibliche Phase beginnt. So wird bei den meisten Arten Selbstbestäubung verhindert.
Die Kapselfrüchte sind durch Zellsaftdruck gespannt und können bei Berührung an vorgebildeten Nähten explosionsartig aufreißen. Dabei werden die Samen in die Umgebung ausgeschleudert (Saftdruckstreuer). Daher kommt auch der botanische Name: Impatiens (lat.) bedeutet „ungeduldig, unduldsam“. Dieselbe Ursache hat auch der Name „Rühr-mich-nicht-an“ des Großen Springkrauts (Impatiens noli-tangere).
Die Gattung Impatiens zeichnet sich durch ihre große Vielfalt an Blütenformen aus. Traditionell werden zwei Blütentypen unterschieden, einer mit ausgesacktem (sacculaten) Sporn mit mehr oder weniger prominenter Unter- und Oberlippe, und einer mit fadenförmigem (filiformen) Sporn, bei dem die Kronblätter eine flache Ebene bilden und der Sporn gleichmäßig eng und recht lang ist. Allerdings existieren neben diesen beiden Typen eine Vielzahl von Zwischenformen. Hinzu kommt, dass auf Madagaskar mehr als 120 Arten[3] ganz ohne Sporn vorkommen, die zu keinem der beiden Typen gehören. Eine Reihe von Arten besitzt zudem zwei Sporne. Daher erscheint es sinnvoller, die Arten aufgrund ihrer Bestäubergruppen einzuteilen: wie Bienen und Hummeln, Tagfalter, Nachtfalter, Fliegen und Nektarvögel.[4] Bei einigen Arten aus Madagaskar ist außerdem obligate Kleistogamie verbreitet[5]. Die meisten Arten sind jedoch auf die Aktivität von Bestäubern zur ausreichenden Samenproduktion angewiesen. Allerdings sind viele Arten selbstkompatibel. Viele Arten der gemäßigten Breiten, wie auch einige tropische Arten, die unter normalen Umständen auf die Aktivität von Bestäubern zur ausreichenden Samenproduktion angewiesen sind, haben die Fähigkeit bei Licht- oder Nährstoffmangel kleistogame Blüten zu bilden.
Springkräuter sind in Afrika, Eurasien und Nordamerika heimisch. Zwei Arten (Impatiens turrialbana, I.mexicana) kommen in isolierten Gebieten in Zentralamerika vor. Die größte Artenvielfalt ist in den tropischen und subtropischen Bergländern Zentralafrikas, Madagaskars, dem Himalaya, den Western Ghats (SW Indien) und Südostasiens zu finden. In Europa ist nur eine einzige Art, das Große Springkraut (Impatiens noli-tangere) ursprünglich heimisch. Mehrere weitere Arten sind als Neophyten fest eingebürgert.
Es gibt etwa 1000 Arten in der Gattung Springkräuter (Impatiens). Hier eine Auswahl:
Sorte des Fleißigen Lieschens (Impatiens walleriana)
Impatiens Neu-Guinea-Hybriden im Gewächshaus
Drüsiges Springkraut beim Aufspringen
Die Springkräuter (Impatiens) sind eine der zwei Gattungen innerhalb der Familie der Balsaminengewächse (Balsaminaceae). Es gibt etwa 1000 Arten in dieser Familie. Hydrocera, die zweite Gattung der Familie, beinhaltet dagegen nur eine Art.
Enzerût (Impatiens) bi 900 cureyên xwe, cinsekî riwekên Famîleya enzerûtan (Balsaminaceae) pêk tîne. Tevahiya cureyên enzerûtê dema teze ne (hêşîn), axûdar in (bijehr). Di bijîşkiya gelêrî de jê sûd tê wergirtin, derman tê çêkirin. Li Afrîka, Madagaskar, rojhilatê Asyayê cihwarbûyî ne. Li Kurdistanê jî çend cureyêm wê diçên.
Di cinsê Impatiens de bi qasî 900 cure hene:
Impatienan
Enzerût (Impatiens) bi 900 cureyên xwe, cinsekî riwekên Famîleya enzerûtan (Balsaminaceae) pêk tîne. Tevahiya cureyên enzerûtê dema teze ne (hêşîn), axûdar in (bijehr). Di bijîşkiya gelêrî de jê sûd tê wergirtin, derman tê çêkirin. Li Afrîka, Madagaskar, rojhilatê Asyayê cihwarbûyî ne. Li Kurdistanê jî çend cureyêm wê diçên.
бохар ҡынаһы, ҡына гөлө (лат. Impátiens, рус. Недотрога, Бальзамин) — цветковых растений семейства Бальзаминдар (Balsaminaceae) өаиләһендәге үлән үҫемлек. 500 яҡын биологик төрҙө берләштерә[2], төньяҡ ярымшарҙа һәм тропиктарҙа таралған.
Йылға буйҙарында үҫә. Япраҡтары, һабаҡтары һутлы.
Impatiens /ɪmˈpeɪʃəns/[2] is a genus of more than 1,000 species of flowering plants, widely distributed throughout the Northern Hemisphere and the tropics. Together with the genus Hydrocera (one species), Impatiens make up the family Balsaminaceae.
Common names in North America include impatiens, jewelweed, touch-me-not, snapweed and patience. As a rule-of-thumb, "jewelweed" is used exclusively for Nearctic species, and balsam is usually applied to tropical species. In the British Isles by far the most common names are impatiens and busy lizzie, especially for the many varieties, hybrids and cultivars involving Impatiens walleriana.[3] "Busy lizzie" is also found in the American literature. The invasive alien Impatiens glandulifera is commonly called policeman's helmet in the UK.[4]
Most Impatiens species are herbaceous annuals or perennials with succulent stems. Only a few woody species exist. Plant size varies, from five centimeters to 2.5 meters, depending on the species. Stems often form roots when they come into contact with the soil. The leaves are entire, often dentate or sinuate with extrafloral nectaries. Depending on the species, leaves can be thin to succulent. Particularly on the underside of the leaves, tiny air bubbles are trapped over and under the leaf surface, giving them a silvery sheen that becomes pronounced when they are held underwater.
The zygomorphic flowers of Impatiens are protandric (male becoming female with age). The calyx consists of five free sepals, of which one pair is often strongly reduced. The non-paired sepal forms a flower spur-producing nectar. In a group of species from Madagascar, the spur is completely lacking, but they still have three sepals. The crown consists of five petals, of which the lateral pairs are fused. The five stamens are fused and form a cap over the ovary, which falls off after the male phase. After the stamens have fallen off, the female phase starts and the stigma becomes receptive, which reduces self-pollination.
The scientific name Impatiens (Latin for "impatient") and the common name "touch-me-not" refer to the explosive dehiscence of the seed capsules. The mature capsules burst, sending seeds up to several meters away.
The genus Impatiens occurs in Africa, Eurasia and North America. Two species (Impatiens turrialbana and Impatiens mexicana) occur in isolated areas in Central America (southern Mexico and Costa Rica). Most Impatiens species occur in the tropical and subtropical mountain forests in Africa, Madagascar, the Himalayas, the Western Ghats (southwest India) and southeast Asia.[5] In Europe only a single Impatiens species (Impatiens noli-tangere) occurs naturally. However, several neophytic species exist.
In the 19th and 20th centuries, humans transported the North American orange jewelweed (I. capensis) to England, France, the Netherlands, Poland, Sweden, Finland, and potentially other areas of Northern and Central Europe. For example, it was not recorded from Germany as recently as 1996,[6] but since then a population has naturalized in Hagen at the Ennepe River. The orange jewelweed is quite similar to the touch-me-not balsam (I. noli-tangere), the only Impatiens species native to Central and Northern Europe, and it utilizes similar habitats, but no evidence exists of natural hybrids between them. Small balsam (I. parviflora), originally native to southern Central Asia, is even more extensively naturalized in Europe. More problematic is the Himalayan balsam (I. glandulifera), a densely growing species which displaces smaller plants by denying them sunlight. It is an invasive weed in many places, and tends to dominate riparian vegetation along polluted rivers and nitrogen-rich spots. Thus, it exacerbates ecosystem degradation by forming stands where few other plants can grow, and by rendering riverbanks more prone to erosion, as it has only a shallow root system.
Most Impatiens species are perennial herbs. However, several annual species exist, especially in the temperate regions as well as in the Himalayas. A few Impatiens species in southeast Asia (e.g. Impatiens kerriae or Impatiens mirabilis) form shrubs or small trees up to three meters tall.[7] Most Impatiens species occur in forests, especially along streams and paths or at the forest edge with a little bit of sunlight. Additionally, a few species occur in open landscapes, such as heathland, river banks or savanna.
The genus Impatiens is characterized by a large variety of flower architectures. Traditionally two flower types are differentiated: one with a sacculate spur and a more or less two-lipped flower and a second with a filiform spur and a flat flower surface. However, several transition forms exist. Additionally, a group of 125 spur-less species exist on Madagascar,[8] forming a third main flower type. Due to the large variability in flower architecture it seems reasonable to group the species by their main pollinators: such as bees and bumblebees, butterflies, moths, flies, and sunbirds.[9] Further, a few cleistogamous species exist. However, most species are dependent on pollinator activity for efficient seed production but many of them are self-compatible.[10] Most temperate species as well as some tropical species can switch from chasmogamous (pollinator-dependent) to cleistogamous (seed production within closed flowers) flowers when nutrient and light conditions become adverse.
Impatiens foliage is used for food by the larvae of some Lepidoptera species, such as the dot moth (Melanchra persicariae), as well as other insects, such as the Japanese beetle (Popillia japonica). The leaves are toxic to many other animals, including the budgerigar (Melopsittacus undulatus), but the bird will readily eat the flowers. The flowers are also visited by bumblebees and certain Lepidoptera, such as the common spotted flat (Celaenorrhinus leucocera).
Parasitic plants that use impatiens as hosts include the European dodder (Cuscuta europaea). A number of plant diseases affect this genus.
The starkly differing flower shapes found in this genus, combined with the easy cultivation of many species, have served to make some balsam species model organisms in plant evolutionary developmental biology. Also, Impatiens is rather closely related to the carnivorous plant families Roridulaceae and Sarraceniaceae. Peculiar stalked glands found on balsam sepals secrete mucus and might be related to the structures from which the prey-catching and -digesting glands of these carnivorous plants evolved. Balsams are not known to be protocarnivorous plants, however.
In 2011–2013, the United States experienced a significant outbreak of the fungal disease downy mildew that affects impatiens, particularly Impatiens walleriana.[11] The disease was also reported in Canada as well.[12] The pathogen plasmopara obducens is the chief culprit suspected by scientists,[13] but Bremiella sphaerosperma is related.[14] These pathogens were first reported in the United States in 2004.[15][16]
Impatiens contain 2-methoxy-1,4-naphthoquinone, an anti-inflammatory and fungicide naphthoquinone that is an active ingredient in some formulations of Preparation H.[17]
North American impatiens have been used as herbal remedies for the treatment of bee stings, insect bites, and stinging nettle (Urtica dioica) rashes. They are also used after poison ivy (Toxicodendron radicans) contact to prevent a rash from developing. The efficacy of orange jewelweed (I. capensis) and yellow jewelweed (I. pallida) in preventing poison ivy contact dermatitis has been studied, with conflicting results.[18] A study in 1958 found that Impatiens biflora was an effective alternative to standard treatment for dermatitis caused by contact with sumac,[19] while later studies[20][21][22] found that the species had no antipruritic effects after the rash has developed. Researchers reviewing these contradictions[18] state that potential reason for these conflicts include the method of preparation and timing of application. A 2012 study found that while an extract of orange jewelweed and garden jewelweed (I. balsamina) was not effective in reducing contact dermatitis, a mash of the plants applied topically decreased it.[23]
Impatiens glandulifera is one of the Bach flower remedies, flower extracts used as herbal remedies for physical and emotional problems. It is included in the "Rescue Remedy" or "Five Flower Remedy", a potion touted as a treatment for acute anxiety and which is supposed to be protective in stressful situations. Studies have found no difference between the effect of the potion and that of a placebo.[24]
All Impatiens taste bitter and seem to be slightly toxic upon ingestion, causing intestinal ailments like vomiting and diarrhea. The toxic compounds have not been identified but are probably the same as those responsible for the bitter taste, likely might be glycosides or alkaloids.
α-Parinaric acid, a polyunsaturated fatty acid discovered in the seeds of the makita tree (Atuna racemosa subsp. racemosa), is together with linolenic acid the predominant component of the seed fat of garden jewelweed (I. balsamina), and perhaps other species of Impatiens.[25] This is interesting from a phylogenetic perspective, because the makita tree is a member of the Chrysobalanaceae in a lineage of eudicots entirely distinct from the balsams.
Certain jewelweeds, including the garden jewelweed contain the naphthoquinone lawsone, a dye that is also found in henna (Lawsonia inermis) and is also the hair coloring and skin coloring agent in mehndi. In ancient China, Impatiens petals mashed with rose and orchid petals and alum were used as nail polish: leaving the mixture on the nails for some hours colored them pink or reddish.
Impatiens are popular garden annuals. Hybrids, typically derived from busy lizzie (I. walleriana) and New Guinea impatiens (I. hawkeri), have commercial importance as garden plants. I. walleriana is native to East Africa,[26] and yielded 'Elfin' series of cultivars, which was subsequently improved as the 'Super Elfin' series. Double-flowered cultivars also exist.
Other Impatiens species, such as African queen (I. auricoma), garden jewelweed (I. balsamina), blue diamond impatiens (I. namchabarwensis), parrot flower (I. psittacina), Congo cockatoo (I. niamniamensis), Ceylon balsam (I. repens), and poor man's rhododendron (I. sodenii), are also used as ornamental plants.
_001.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
_Wight.jpg)
.jpg)
-01.JPG)
{{cite journal}}: CS1 maint: multiple names: authors list (link) {{cite journal}}: CS1 maint: multiple names: authors list (link) {{cite journal}}: CS1 maint: multiple names: authors list (link) {{cite journal}}: CS1 maint: multiple names: authors list (link) {{cite journal}}: CS1 maint: multiple names: authors list (link) Impatiens /ɪmˈpeɪʃəns/ is a genus of more than 1,000 species of flowering plants, widely distributed throughout the Northern Hemisphere and the tropics. Together with the genus Hydrocera (one species), Impatiens make up the family Balsaminaceae.
Common names in North America include impatiens, jewelweed, touch-me-not, snapweed and patience. As a rule-of-thumb, "jewelweed" is used exclusively for Nearctic species, and balsam is usually applied to tropical species. In the British Isles by far the most common names are impatiens and busy lizzie, especially for the many varieties, hybrids and cultivars involving Impatiens walleriana. "Busy lizzie" is also found in the American literature. The invasive alien Impatiens glandulifera is commonly called policeman's helmet in the UK.
Impatiento (Impatiens el balzaminacoj) estas genro de plantoj - unu- kaj plur-jaraj herboj kaj kelkaj arbustetoj - kun spronohavaj floroj kaj kun fruktoj (kapsuloj), kies valvoj subite envolviĝas je ektuŝo; 850 specioj el la tropika zono kaj la mezvarmaj regionoj de la norda hemisfero, precipe Hindio, pluraj pororname kultivataj.[1]
Impatiento (Impatiens el balzaminacoj) estas genro de plantoj - unu- kaj plur-jaraj herboj kaj kelkaj arbustetoj - kun spronohavaj floroj kaj kun fruktoj (kapsuloj), kies valvoj subite envolviĝas je ektuŝo; 850 specioj el la tropika zono kaj la mezvarmaj regionoj de la norda hemisfero, precipe Hindio, pluraj pororname kultivataj.
Impatiens es un género de alrededor de 900-1000 especies de la familia Balsaminaceae ampliamente distribuido.
Son hierbas erectas con tallos suculentos y algo ramificados. Hojas por lo general angostamente elípticas a ovadas, glabras, cerosas en el haz. Flores anaranjadas, rojas, rosadas o moradas; sépalos 3, el anterior cimbiforme y extendido en un largo espolón tubular, los laterales laminares, linear-lanceolados; pétalos 3, el superior cordado, los laterales profundamente lobados; estambres 5, connados o conniventes cerca de las anteras formando una caperuza ajustada alrededor del ovario, la cual es decidua antes de que el estigma sea receptivo; óvulos numerosos. Fruto una cápsula típicamente 5-valvada.
Este género está ampliamente distribuido por todo el hemisferio norte y los trópicos. Florecen desde principios de la primavera hasta las primeras heladas y las especies tropicales pueden producir flores durante todo el año. Vegetan tanto al sol como a la sombra.
Las diferentes especies de este género son utilizadas como alimento por las larvas de algunas especies de lepidópteros, como Melanchra persicariae.
Comprende 1269 especies descritas y de estas, solo 303 aceptadas.[1]
El género fue descrito por Carlos Linneo y publicado en Species Plantarum' 2: 937-938. 1753.[2]
El nombre científico de estas plantas se deriva de impatiens (impaciente), debido a que al tocar las vainas de semillas maduras estas explotan, esparciéndolas a varios metros. Este mecanismo es conocido como balocoria, o también como "liberación explosiva".[3]
Impatiens es un género de alrededor de 900-1000 especies de la familia Balsaminaceae ampliamente distribuido.
Lemmalts (ehk lemmmalts ehk lemm-malts, Impatiens) on taimede perekond lemmaltsaliste sugukonnas.
Lemmaltsa perekonda kuulub 850–1000 liiki õistaimi, mille levilaks on põhjapoolkera ja troopika.
Mõned liigid on üheaastased ning õitsevad varasuvest esimeste külmadeni. Mitmeaastased liigid, mis kasvavad pehmemas kliimas, võivad õitseda aasta läbi. Lemmalts võib kasvada kuni 2 meetri kõrguseks, kuid enamik taimi jääb meetrikõrguseks. Lehed on terveservalised ja läikivad. Lehe pealispind on kaetud vett tõrjuva kihiga, mis paneb lehed läikima.
Eestis kasvab pärismaisena üks selle perekonna liik:
Introdutseerituna ehk sissetooduna on 20. sajandil hakanud invasiivsena levima kaks võõrliiki:
Impatiens pseudoviola
Impatiens tinctoria
Lemmalts (ehk lemmmalts ehk lemm-malts, Impatiens) on taimede perekond lemmaltsaliste sugukonnas.
Lemmaltsa perekonda kuulub 850–1000 liiki õistaimi, mille levilaks on põhjapoolkera ja troopika.
Mõned liigid on üheaastased ning õitsevad varasuvest esimeste külmadeni. Mitmeaastased liigid, mis kasvavad pehmemas kliimas, võivad õitseda aasta läbi. Lemmalts võib kasvada kuni 2 meetri kõrguseks, kuid enamik taimi jääb meetrikõrguseks. Lehed on terveservalised ja läikivad. Lehe pealispind on kaetud vett tõrjuva kihiga, mis paneb lehed läikima.
Palsamit eli häpykannukset (Impatiens) on kasvisuku. Sen lajeja tavataan luonnonvaraisina laajasti Aasiassa, Afrikassa ja Pohjois-Amerikassa. Tieteellinen nimi Impatiens tarkoittaa kärsimätöntä, ja liittyy kasvien "innokkuuteen" levittää siemeniään. Kypsä siemenkota aukeaa pienestäkin kosketuksesta ja lennättää siemenet kauas.[1]
Sukuun kuuluu yli tuhat lajia. Useimpia niistä tavataan viileässä vuoristoilmastossa.[2] Joitakin suvun lajeja kasvatetaan koristekasveina, toiset ovat kiusallisia rikkaruohoja.[1]
Palsamit eli häpykannukset (Impatiens) on kasvisuku. Sen lajeja tavataan luonnonvaraisina laajasti Aasiassa, Afrikassa ja Pohjois-Amerikassa. Tieteellinen nimi Impatiens tarkoittaa kärsimätöntä, ja liittyy kasvien "innokkuuteen" levittää siemeniään. Kypsä siemenkota aukeaa pienestäkin kosketuksesta ja lennättää siemenet kauas.
Sukuun kuuluu yli tuhat lajia. Useimpia niistä tavataan viileässä vuoristoilmastossa. Joitakin suvun lajeja kasvatetaan koristekasveina, toiset ovat kiusallisia rikkaruohoja.
Impatientes, Balsamines
Les Impatientes ou Balsamines (Impatiens) forment un genre regroupant 800 à 900 espèces de plantes herbacées appartenant à la famille des balsaminacées.
Ce genre est largement répandu dans l'ensemble de l'hémisphère nord et dans les tropiques.
Les espèces des régions tempérées produisent des fleurs à partir du début de l'été jusqu'au premier gel pour les annuelles ; les espèces tropicales fleurissent toute l'année mais les périodes de sécheresse prolongées peuvent leur être fatales.
Impatiens walleriana, l'impatiens de Nouvelle-Guinée
Le nom générique fait allusion au fait que la capsule de la graine arrivée à maturation explose vivement, quand on la touche, en projetant la graine à une certaine distance[1].
Dans le langage des fleurs, la balsamine symbolise l'affection inquiète ou la fragilité[2].
Impatientes, Balsamines
Les Impatientes ou Balsamines (Impatiens) forment un genre regroupant 800 à 900 espèces de plantes herbacées appartenant à la famille des balsaminacées.
Ce genre est largement répandu dans l'ensemble de l'hémisphère nord et dans les tropiques.
Les espèces des régions tempérées produisent des fleurs à partir du début de l'été jusqu'au premier gel pour les annuelles ; les espèces tropicales fleurissent toute l'année mais les périodes de sécheresse prolongées peuvent leur être fatales.
Impatiens walleriana, l'impatiens de Nouvelle-Guinée
Balzamina (balsamina, nedirak, netik, lat. Impatiens), veliki biljni rod iz porodice balzaminovki. Rasprostranjen je po velikim dijelovima Euroazije, te po Africi i dijelovima Sjeverne Amerike.
U Hrvatskoj raaste nekoliko vrsta, vrtna balsamina ili lijepi dečko (I. balsamina), netek ili kurjača (I. noli-tangere), sitnocvjetni nedirak (I. parviflora), I. glandulifera i I. balfourii.
Balzamina (balsamina, nedirak, netik, lat. Impatiens), veliki biljni rod iz porodice balzaminovki. Rasprostranjen je po velikim dijelovima Euroazije, te po Africi i dijelovima Sjeverne Amerike.
U Hrvatskoj raaste nekoliko vrsta, vrtna balsamina ili lijepi dečko (I. balsamina), netek ili kurjača (I. noli-tangere), sitnocvjetni nedirak (I. parviflora), I. glandulifera i I. balfourii.
Pryskawc (Impatiens) je ród ze swójby balsaminowych rostlinow (Balsaminaceae).
Impatiens L., 1753 è un genere di piante dicotiledoni della famiglia Balsaminaceae[1]; comprende piante erbacee, annuali o perenni, originarie dell'Africa e dell'Asia.
Hanno fusti e foglie succulente, di vari colori. Hanno fiori speronati colorati di bianco, rosa, rosso variamente screziati, specie rifiorenti nella bella stagione.
Alcune specie sono utilizzate come pianta ornamentale in serra o in appartamenti.
Coltivate generalmente come annuali, seminandole in marzo in serra calda e sostituendo le piante dopo la fioritura.
Richiedono zone a luce diffusa ma al riparo dall'esposizione diretta ai raggi del sole, ambiente caldo-umido, concimazioni 2 volte al mese nella bella stagione, con fertilizzanti liquidi e abbondanti annaffiature in terreni ben drenati.
Si moltiplica per seme o per mezzo di talea.
Tra le specie coltivate ricordiamo:
Lo stesso argomento in dettaglio: Specie di Impatiens. Impatiens L., 1753 è un genere di piante dicotiledoni della famiglia Balsaminaceae; comprende piante erbacee, annuali o perenni, originarie dell'Africa e dell'Asia.
Sprigė (lot. Impatiens) - spriginių (Balsaminaceae) šeimos gentis, kuriai priklauso apie 850-1000 plačiai šiauriniame pusrutulyje ir tropikuose paplitusių augalų rūšių. Genties pavadinimas iš lotynų k. impatiens – nepakenčiąs; prinokę vaisiai nuo menkiausio prisilietimo sprogsta ir sąvaros, spirališkai susisukdamos, išsviedžia sėklas.
Dalis rūšių yra vienmečiai augalai ir žydi nuo ankstyvos vasaros iki pirmųjų šalnų, kitos rūšys yra daugiametės, auga šiltesniame klimate ir žydi visus metus.
Lietuvoje natūraliai auga ir kaip dekoratyviniai augalai auginamos šios rūšys:
Smulkiažiedė sprigė ir bitinė sprigė pripažintos invaziniais augalais, t. y., tokiomis rūšimis, kurių įsikūrimas ekosistemoje turi žalingą ekologinį, ekonominį poveikį ar kenkia žmonių sveikatai. [1]
Sprigė (lot. Impatiens) - spriginių (Balsaminaceae) šeimos gentis, kuriai priklauso apie 850-1000 plačiai šiauriniame pusrutulyje ir tropikuose paplitusių augalų rūšių. Genties pavadinimas iš lotynų k. impatiens – nepakenčiąs; prinokę vaisiai nuo menkiausio prisilietimo sprogsta ir sąvaros, spirališkai susisukdamos, išsviedžia sėklas.
Dalis rūšių yra vienmečiai augalai ir žydi nuo ankstyvos vasaros iki pirmųjų šalnų, kitos rūšys yra daugiametės, auga šiltesniame klimate ir žydi visus metus.
Lietuvoje natūraliai auga ir kaip dekoratyviniai augalai auginamos šios rūšys:
Bitinė sprigė (Impatiens glandulifera). Auginama kapinėse, sodybų gėlynuose. Smulkiažiedė sprigė (Impatiens parviflora). Laukinis augalas. Paprastoji sprigė (Impatiens noli-tangere). Laukinis augalas. Balzamininė sprigė (Impatiens balsamina). Auginama gėlynuose, kapinėse, balkonuose. Valero sprigė (Impatiens walleriana). Auginama gėlynuose, kapinėse, balkonuose. Naujosios Gvinėjos sprigė (Impatiens hawkeri). Auginama gėlynuose, kapinėse, balkonuose.Smulkiažiedė sprigė ir bitinė sprigė pripažintos invaziniais augalais, t. y., tokiomis rūšimis, kurių įsikūrimas ekosistemoje turi žalingą ekologinį, ekonominį poveikį ar kenkia žmonių sveikatai.
Springzaad (Impatiens) is een geslacht uit de balsemienfamilie (Balsaminaceae). Het geslacht telt circa 800 tot 900 soorten. Het geslacht is wijd verspreid over het noordelijk halfrond en de tropen. Ze kunnen bloemen voortbrengen van het vroege voorjaar tot de eerste vorst. Tropische exemplaren kunnen het gehele jaar bloeien. Ze kunnen zowel in de zon, in de halfschaduw als in de schaduw voorkomen.
De plant dankt zijn naam aan het feit dat de plant zijn zaden wegschiet. Als de bloemen zijn uitgebloeid, vormt zich een smal peultje, dat na een paar dagen openspringt, waarbij de zaadjes gelanceerd worden. Als een peultje rijp is, is een lichte tik voldoende om het te laten openspringen.
Een selectie van soorten:
Impatiens balfouri Tweekleurig springzaad
.jpg)
Oorspronkelijk komt alleen het Groot springzaad in België en Nederland in het wild voor. De Reuzenbalsemien en het Klein springzaad zijn op grote schaal ingeburgerd. Oranje springzaad en Bont springzaad treden soms als invasieve soort op. Tweekleurig springzaad en Ruig springzaad kunnen verwilderen in Nederland en België.
Springzaad (Impatiens) is een geslacht uit de balsemienfamilie (Balsaminaceae). Het geslacht telt circa 800 tot 900 soorten. Het geslacht is wijd verspreid over het noordelijk halfrond en de tropen. Ze kunnen bloemen voortbrengen van het vroege voorjaar tot de eerste vorst. Tropische exemplaren kunnen het gehele jaar bloeien. Ze kunnen zowel in de zon, in de halfschaduw als in de schaduw voorkomen.
De plant dankt zijn naam aan het feit dat de plant zijn zaden wegschiet. Als de bloemen zijn uitgebloeid, vormt zich een smal peultje, dat na een paar dagen openspringt, waarbij de zaadjes gelanceerd worden. Als een peultje rijp is, is een lichte tik voldoende om het te laten openspringen.
Springfrøslekta (Impatiens) eller er ei plateslekt i springfrøfamilien. Den har om lag tusen artar, først og fremst i Asia og Afrika. Berre nokre få artar har vore naturlege i Europa og Nord-Amerika. I Skandinavia finst det berre ein art naturleg, springfrø (I. noli-tangere), men fleire er forvilla.
Fleire arter blir nytta som hageplantar og potteplantar.
Dei aller fleste har ikkje offisielle norske namn. Der det finst er dette oppgitt. I tillegg er engelske namn oppgitte.
Wikimedia Commons har multimedia som gjeld: Springfrøslekta Springfrøslekta (Impatiens) eller er ei plateslekt i springfrøfamilien. Den har om lag tusen artar, først og fremst i Asia og Afrika. Berre nokre få artar har vore naturlege i Europa og Nord-Amerika. I Skandinavia finst det berre ein art naturleg, springfrø (I. noli-tangere), men fleire er forvilla.
Fleire arter blir nytta som hageplantar og potteplantar.
Springfrøfamilien (Latin: Impatiens) er en planteslekt i springfrøfamilien av ordenen Ericales. Den omfatter arter av 1-årige, snaue urteplanter, som mangler øreblad og har 5 kronblad. Frukten er eksplosiv ved spredning, derav navnet.
Slekten inneholder en rekke viktige hageplanter, med stor økonomisk omsetningsverdi.
Blant de 900–1000 arter i slekten kan særlig nevnes følgende, hvorav navn i kursiv ikke vokser i Norge:
Denne botanikkrelaterte artikkelen er foreløpig kort eller mangelfull, og du kan hjelpe Wikipedia ved å utvide den. Springfrøfamilien (Latin: Impatiens) er en planteslekt i springfrøfamilien av ordenen Ericales. Den omfatter arter av 1-årige, snaue urteplanter, som mangler øreblad og har 5 kronblad. Frukten er eksplosiv ved spredning, derav navnet.
Slekten inneholder en rekke viktige hageplanter, med stor økonomisk omsetningsverdi.
Blant de 900–1000 arter i slekten kan særlig nevnes følgende, hvorav navn i kursiv ikke vokser i Norge:
Springfrø (Impatiens noli-tangere) – Nordlige halvkule Mongolspringfrø eller liten springfrø (Impatiens parviflora) – Eurasia Kjempespringfrø (Impatiens glandulifera) – India, Kina Kanadaspringfrø (Impatiens capensis) – Nord-Amerika Rosespringfrø (Impatiens balsamina) Irvingspringfrø (Impatiens irvingii) Morsespringfrø (Impatiens morsei) Blå diamantspringfrø (Impatiens namchabarwensis) Flittig-Lise (Impatiens walleriana) Wilsonspringfrø (Impatiens wilsoni) Impatiens auricoma Impatiens etindensis – Kamerun Impatiens frithii – Kamerun Impatiens grandisepala – Kamerun Impatiens letouzeyi – Kamerun Impatiens meruensis – Øst-Afrika Impatiens obesa – Kina Impatiens omeiana – Kina Impatiens pallida – USA Impatiens pritzelii – Kina Impatiens psittacina – Thailand, Burma, India Impatiens repens – Sri Lanka Impatiens sakerana – Kamerun Impatiens sivarajaniiNiecierpek (Impatiens L.) – rodzaj roślin zielnych z rodziny niecierpkowatych. Należy do niego ok. 850 gatunków występujących przede wszystkim na obszarach tropikalnych i subtropikalnych Afryki (ok. 110 gatunków) i Azji[4][5]. W Europie i Polsce rodzimy jest tylko jeden gatunek – niecierpek pospolity I. noli-tangere[5], ale kilka gatunków rozprzestrzenia się jako rośliny inwazyjne – niecierpek drobnokwiatowy, gruczołowaty i pomarańczowy[6]. Rośliny z tego rodzaju zasiedlają różne siedliska – łąki, lasy, często brzegi wód i miejsca wilgotne. Liczne gatunki uprawiane jako rośliny ozdobne[5].
Niecierpki są roślinami autochorycznymi – rozsiewają się samoistnie wyrzucając nasiona z dojrzałych owoców na odległość do kilku metrów. Reakcję tę ułatwiają bodźce mechaniczne takie jak podmuch wiatru lub bezpośredni dotyk, stąd nazwa tej rośliny w wielu językach związana jest z niecierpliwością (łac., ang. impatiens, pol. niecierpek) lub nietolerancją dotyku (np. gatunek Impatiens noli-tangere od łac. noli me tangere – "nie dotykaj mnie", ang. touch-me-not).
Kwiaty zapylane są przez błonkoskrzydłe i motyle, rzadko przez ptaki[5].
Należy do rodziny niecierpkowatych Balsaminaceae, rzędu wrzosowców wchodzącego w skład grupy astrowych (asterids) w obrębie dwuliściennych właściwych (eudicots)[1].
Gromada okrytonasienne (Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa Rosopsida Batsch, podklasa różowe (Rosidae Takht.), nadrząd Geranianae, rząd niecierpkowce (Balsaminales Lindl., podrząd Balsaminineae Engl.), rodzina niecierpkowate (Balsaminaceae A. Rich. in Bory), rodzaj niecierpek Impatiens L.)[7].
Ze względu na ozdobne kwiaty niektóre gatunki i odmiany z tego rodzaju uprawiane są często jako rośliny ozdobne.
Niecierpek (Impatiens L.) – rodzaj roślin zielnych z rodziny niecierpkowatych. Należy do niego ok. 850 gatunków występujących przede wszystkim na obszarach tropikalnych i subtropikalnych Afryki (ok. 110 gatunków) i Azji. W Europie i Polsce rodzimy jest tylko jeden gatunek – niecierpek pospolity I. noli-tangere, ale kilka gatunków rozprzestrzenia się jako rośliny inwazyjne – niecierpek drobnokwiatowy, gruczołowaty i pomarańczowy. Rośliny z tego rodzaju zasiedlają różne siedliska – łąki, lasy, często brzegi wód i miejsca wilgotne. Liczne gatunki uprawiane jako rośliny ozdobne.
Impatiens é um género botânico pertencente à família Balsaminaceae.
Impatiens é um género botânico pertencente à família Balsaminaceae.
Balsaminsläktet (Impatiens)[1] är ett släkte i familjen balsaminväxter[1] med cirka 1000 arter i främst Asien och Afrika. Endast ett fåtal arter återfinns i Europa och Nordamerika. I Sverige finns endast en ursprunglig art, springkorn (I. noli-tangere), men ytterligare några naturaliserade. Flera arter odlas som inomhus- eller trädgårdsväxter. Släktet innehåller ett- till fleråriga örter. Bladen har ett par körtlar vid basen av bladskaftet. Blommorna är tvåkönade och sitter ensamma i bladvecken, eller i enkla, toppställda klasar, kvastliknande eller flockliknande blomställningar. Foderbladen är tre kronbladslika, ett av dem har en sporre. Kronbladen är fem, olikstora, de nedre är ofta sammanväxta, likaså de mellersta. Ståndarna är fem, ståndarknapparna är hopklibbade. Stiftet är ensamt. Fruktämnet räknas som översittande. Frukten är en köttig kapsel som öppnar sig explosionsartat vid mognaden.
Wikimedia Commons har media som rör Balsaminsläktet.
Wikispecies har information om Balsaminsläktet.
Balsaminsläktet (Impatiens) är ett släkte i familjen balsaminväxter med cirka 1000 arter i främst Asien och Afrika. Endast ett fåtal arter återfinns i Europa och Nordamerika. I Sverige finns endast en ursprunglig art, springkorn (I. noli-tangere), men ytterligare några naturaliserade. Flera arter odlas som inomhus- eller trädgårdsväxter. Släktet innehåller ett- till fleråriga örter. Bladen har ett par körtlar vid basen av bladskaftet. Blommorna är tvåkönade och sitter ensamma i bladvecken, eller i enkla, toppställda klasar, kvastliknande eller flockliknande blomställningar. Foderbladen är tre kronbladslika, ett av dem har en sporre. Kronbladen är fem, olikstora, de nedre är ofta sammanväxta, likaså de mellersta. Ståndarna är fem, ståndarknapparna är hopklibbade. Stiftet är ensamt. Fruktämnet räknas som översittande. Frukten är en köttig kapsel som öppnar sig explosionsartat vid mognaden.
Українська назва роду має фольклорне походження. Згідно вірувань давніх українців розрив-трава була рідкісною рослиною і мала чудодійну силу: доторк її листя здатен був розбивати найміцніші окови, відчиняти найхитріші замки та запори, а також приборкував тварин. За повір'ям, людина не могла віднайти таке листя самотужки, його могла принести черепаха, що висиджувала яйця.[3] Слід зауважити, що подібні перекази, на відміну від багатьох інших, не мали під собою реального підґрунтя, адже черепахи не висиджують яйця, а представники роду Impatiens належать до поширених рослин і віднайти їх не становить труднощів.
Однорічні та багаторічні трав'янисті рослини, що сильно різняться за висотою — вона може становити від 30 см до 2 м. Коріння стрижневого типу. Стебла прямостоячі, розгалужені, часто вузлуваті, дуже соковиті, густо улиснені. У розрив-трави залозистої вони вкриті залозками. Габітус рослин пірамідальний або кулястий. Листки ланцетні або яйцеподібно-ланцетні. Квітки зигоморфні (неправильні), різноманітного забарвлення. Плід — суха коробочка, що розтріскується, вивільняючи насіння.
На 2011 рік у роді налічують 303 види; в Україні у природному середовищі зустрічаються розрив-трава звичайна (Impatiens noli-tangere L. = Impatiens noli-metangere Crantz), що росте на вогких місцях в ярах, на берегах річок у лісах і на болотах — на Поліссі, в Лісостепу й у Карпатах та розрив-трава дрібноквіткова (Impatiens parviflora DC.) — заносна рослина, яка з ботанічних садів поширилась по тінистих вогких місцях. У садах також розводять розрив-траву бальзамінову (Impatiens balsamina L.) з білими, рожевими або пурпуровими, іноді строкатими квітками.
Деякі види роду Impatiens:
凤仙花属（学名：Impatiens）为杜鹃花目凤仙花科中的一属，为本科最大的属，约有900余种，分布于旧大陆热带、亚热带山区和非洲，少数种类也产于亚洲和欧洲温带及北美洲。本属植物茎通常肉质，多汁，花下面4枚侧生的花瓣成对合生成翼瓣；果实为多少肉质弹裂的蒴果。果实成熟时种子从裂爿中弹出。通常分部于降水量大或湿度大的森林中，林缘、山谷阴处、河岸、溪流和湖边湿洼地生长，是构成林下植被的重要成分之一。本属选模式种为水金凤[1]。
ツリフネソウ属（学名：Impatiens）は、ツリフネソウ科の1属[1]。日本では、ツリフネソウ、キツリフネ、ハガクレツリフネなどが自生する[2][1]。ホウセンカやアフリカ原産のアフリカホウセンカ、園芸用に品種改良したニューギニアインパチェンスなどもよく栽培されている。
草本であるが、基部が木質化する種もある[1]。葉は互生、または対生。花は葉腋から単独に出るか、散房状に出る。花弁は3か、希に5。下方のものが袋状になって、下に曲がるか渦巻き状になる距を持つ。科に共通の特徴として、果実は縦に避け、それぞれ渦巻き状に巻くように撥ね、種子を飛ばす。
この項目は、植物に関連した書きかけの項目です。この項目を加筆・訂正などしてくださる協力者を求めています（プロジェクト:植物／Portal:植物）。 ツリフネソウ属（学名：Impatiens）は、ツリフネソウ科の1属。日本では、ツリフネソウ、キツリフネ、ハガクレツリフネなどが自生する。ホウセンカやアフリカ原産のアフリカホウセンカ、園芸用に品種改良したニューギニアインパチェンスなどもよく栽培されている。
물봉선속은 봉선화과의 식물이다. 약 850~1,000 종으로 이루어져 있다.
_001.jpg)
_001.jpg)
.JPG)
.JPG)
.jpg)
